هارد دیسک

هارد دیسک

هارد دیسک  قطعه ای سخت افزاری است که تمامی  اطلاعات دیجیتالی شما را ذخیره می کند.

تمامی اطلاعات شما از عکس ها، ویدیو ها،  موسیقی ها برنامه ها و … گرفته،

تا سیستم عامل  (ویندوز، لینوکس یا مکینتاش) همه و همه در هارد دیسک شما ذخیره می شوند.

ظرفیت هارد دیسک

تمامی اطلاعات ذخیره شده بروی هارد دیسک شما توسط معیارهای ذخیره سازی اندازه گیری می‌شوند.

کوچکترین واحد اندازه گیری در کامپیوتر بایت می باشد که متشکل از ۸ صفر یک است که هر صفر و یک را یک بیت می نمامند.

سایر واحد ها به ترتیب عبارتند از کیلوبایت، مگابایت، گیگابایت، ترابایت، پتابایت و … که هر واحد نسبت به واحد قبلی ۱۰۲۴ برابر است.

نکته ای که در هنگام مشاهده حجم هارد دیسک ها در کامپیوتر وجود دارد تفاوت واحدها در کامپیوتر و در مبنای ده دهی است.

در مبنای ده دهی هر واحد ۱۰۰۰ برابر واحد قبلی است مانند یک میلیارد برابر است با هزار میلیون واحد ولی در کامپیوتر که،

مبنای آن دودویی است هر واحد ۱۰۲۴ برابر واحد کوچکتر است. این ۲۴ واحد اختلاف مقدار عدد نشان داده شده را متفاوت خواهد کرد.

بنابراین هارد دیسکی با حجم یک ترابایت (یا همان ۱۰۰۰ گیگابایت) ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ بایت حجم خواهد داشت ولی،

حجمی که در کامپیوتر نشان داده خواهد شد ۹۳۱ گیگابایت خواهد بود.

انواع هارد دیسک

هارد دیسک را ازچند جنبه می توان تقسیم بندی کرد:

سایز:

هارد دیسک ها از حیث سایز به دو نوع
۲٫۵ اینچی مخصوص لپ تاپ ها و استفاده به صورت اکسترنال
۳٫۵ اینچی مخصوص کامپیوتر های دسکتاپ و شبکه

نوع کاربری:

مصارف عادی و خانگی
مصارف حرفه ای
مخصوص سرور و شبکه
مخصوص سیستم های امنیتی و دوربین مدار بسته

 پورت های اتصال:

IDE : پورت مخصوص هارد دیسک های قدیمی که به صورت موازی اطلاعات را منتقل می کرد.

SATA: پورت مخصوص هارد دیسک های جدید که به صورت سری اطلاعات را منتقل می کند.

SCSI: این پورت در گذشته بسیار محبوب بود و امکان اتصال ۸ یا ۱۶ دستگاه به یک پورت را ،

فراهم می کرد اما اکنون محبوبیت SATA بیتشر شده است

اجزای درونی هارد دیسک

دیسک‌ها یا PLATTERS :

دیسک ها صفحاتی دوار از جنس آلومینیوم هستند.

معمولا در هارد دیسک ها از چند دیسک به جهت افزایش مقدار حافظه استفاده می شود.

پلاتر ها از آلومنیوم یا شیشه ساخته شده است و بروی آن ها لایه ای نازک از جنس اکسید آهن ،

یا آلیاژی از کبالت پوشانده شده است. هر دو طرف دیسک ها امکان ذخیره سازی اطلاعات را دارند.

هد خواندن/نوشتن HEAD :

این قسمت بروی Head Arm نصب می‌شود. کار این قسمت خواندن و نوشتن داده‌ها،

به صورت ۰ و ۱ (باینری) بر روی قسمت‌های بسیار ریز موجود در Platter است.

زمانی که Head وظیفه ذخیره داده‌ها را دارد، مقادیر مغناطیسی صفر و یک را ،

در این قسمت‌های بسیار ریز قرار می‌دهد و زمانی که قصد خواندن داده‌ها را دارد،

برعکس حالت نوشتن، مقادیر را می خواند.قسمت Head فقط چند نانومتر با Platter خود فاصله دارد.

هرچه این فاصله به دیسک ها نزدیک تر باشد، به دلیل امکان کوچک کردن سکتور های ذخیره سازی،

فضای ذخیره سازی هارد دیسک بیشتر می شود.

موتور یا SPINDLE :

وظیفه این قسمت چرخاندن دیسک هاست .

به این ترتیب قسمت هد می تواند داده ها را بر روی نقاط مختلف صفحات مغناطیسی بخواند یا بنویسد.

قسمت موتور چرخان می تواند از ۴۲۰۰ (در هاردهای کم مصرف قابل حمل) تا ۱۵۰۰۰ ،

(در هاردهای با کاربری حرفه ای و خاص) دور در دقیقه (RPM) بچرخد. هرچه میزان این سرعت بیشتر باشد،

سرعت دسترسی به اطلاعات در هارد دیسک نیز بیشتر خواهد شد.

کنترل کننده بازو ACTUATOR :

این قسمت به کمک دو آهنربای بسیار قوی و یک سیم پیج میان آن ها،

امکان جابجایی بازوی هد را فراهم می کند. وظبفه این قسمت این است که،

همیشه هدها روی سکتور مناسب جهت خواندن و نوشتن باشند.

اغلب صدایی که از هارد دیسک شنیده می شود مربوط به حرکت سریع این قسمت است.

بازوی هد Head Arm :

قطعه ای ظریف و فلزی و معمولا به شکل مثلثی که هد بروی آن نصب می شود.

به ازای هر هد بروی هر سمت هر دیسک یک بازو وجود داردو ،

همگی پس از اتصال به قسمت چرخان بازو به Actuator منتهی می شوند.

این بدین معنی است که با حرکت Actuator تمامی بازو ها و همین طور هد ها ،

با یکدیگر حرکت می کنند و یک هد به تنهایی نمی تواند بروی قسمت سکتور خاصی قرار گیرد.

پارکینگ هد Parking Head :

زمانی که هارد دیسک در حال کار نمی باشد،

هد ها در این قسمت قرار می گیرند تا از خطرات احتمالی برخورد هد با دیسک ها جلوگیری شود.

پورت های اتصال Connector :

پورت یا درگاه هارد دیسک همان قسمتی از هارد است که با استفاده از کابل،

هارد را به مادربورد متصل کرده و امکان خواندن اطلاعات از روی هارد یا نوشتن اطلاعات بر روی آن را به کاربر می دهد.

در هارد دیسک های قدیمی قسمتی به نام Jumper نزدیکی پورت وجود داشت که کاربر می توانست به کمک آن ها،

نوع اتصال هارد دیسک را مشخص کند، این قسمت در هارد دیسک های امروزی حذف و به صورت اتوماتیک از طرف بایوس شناخته می شود.

تفاوت اینترنال و اکسترنال

هارد دیسک های اینترنال و اکسترنال تقریبا در همه ویژگی ها شبیه به هم هستند،

اما این به معنی نبود تفاوت در آن ها نیست. در حالی که تقریبا تمامی کامپیوترها،

نیاز به هارد دیسک اینترنال دارند این نیاز کاربر است که مشخص می کند آیا به هارد دیسک اکسترنال هم نیاز دارد یا خیر.

هارد دیسک اکسترنال به دلیل قابلیت بک آپ گیری اطلاعات، گزینه خوبی برای محافظت از اطلاعات شما خواهد بود.

مهمترین تفاوت هارد دیسک های اینترنال و اکسترنال محل آن ها است.

هارد دیسک های اینترنال در داخل کامپیوتر یا لپ تاپ شما جای دارند و هارد دیسک های اکسترنال خیر.

هارد دیسک های اینترنال همیشه به دستگاه شما وصل خواهند بود و دلیلی برای جداسازی آن ها نخواهید داشت ،

مگر تعویض آنها اما هارد دیسک های اکسترنال امکان جابجایی دارند. هارد دیسک های اینترنال،

به جهت نحوه ی اتصال آنها (که به صورت مستقیم به مادربرد وصل می شوند) دارای سرعت جابجایی بالاتری هستند.

بک آپ اطلاعات

طبق یک ضرب المثل در رشته IT:”شما هیچ گاه اهمیت بک آپ یا نسخه پشتیبان را نخواهید فهمید،

مگر در نبود اطلاعات اصلی به آن نیاز پیدا کنید.” متاسفانه این جمله امروزه خیلی مصداق و کاربرد دارد،

و کاربران با از دست رفتن اطلاعات به این نکته پی می برند.بک آپ به تهیه نسخه پشتیبان به این معنی است که،

یک نسخه کپی از اطلاعات اصلی روی همان هارد یا هارد دیگر داشته باشیم. با این که مفهوم بک آپ کاملا ساده است ،

اما روش های انجام آن متفاوت است و اغلب کاربرها در تهیه آن تبلی می کنند.

بک آپ اطلاعات می تواند در دستگاه های زیر انجام شود:

• استفاده از محلی دیگر (درایو دیگر) در همان هارد دیسک
• حافظه های خارجی و قابل جداسازی مانند فلش USB یا هارد دیسک اکسترنال
• حافظه های شبکه شده
• فضای های ابری

به این نکته دقت داشته باشید فضای ابری که در حال سینک کردن داده ها است بک آپ محسوب نمی شود،

زیرا با پاک شدن داده های شما داده های سرور ابری نیز پاک خواهند شد.

پاک سازی امن اطلاعات (Secure Erase)

برای  دیسک‌ها پاک سازی ایمن به معنی پاک کردن اطلاعات به صورتی است که غیر قابل بازگردانی باشد.

این عملیات فقط پاک کردن ساده (اجازه دوباره نوشته شدن) را شامل نمی‌شود ،

و بدان معنی است بروی تک تک اطلاعات پاک شده، داده‌های تصادفی نوشته می‌شود.
برای اس‌اس‌دی‌ها این عملیات علاوه بر پاک کردن کامل تک تک سلول های حافظه،

تمامی اطلاعات بی استفاده جدول‌های دستگاه (که آدرس سلول‌ها، صفحه‌هاو بلوک‌ها را ذخیره کرده اند) را ،

نیز پاک می کند و کارایی دستگاه را افزایش می دهد.

اس‌اس‌دی‌ها حافظه های پر سرعتی هستند و انجام این عملیات در موارد ذیل توصیه می‌شود:

• زمانی که می خواهید اطلاعات محرمانه ای از روی حافظه غیر قابل بازیابی شود.
• زمانی که برای مدت زیادی از حافظه استفاده کردید یا بعد از پر شدن کل حافظه.
• زمانی که کارایی دستگاه به شکل محسوسی کم شده است.