اجرای دیتاسنتر اختصاصی

اجرای دیتاسنتر اختصاصی

در مورد اجرای دیتاسنتر اختصاصی می توان گفت که اگرچه تقریبا استفاده از هر فضای مناسبی به عنوان یک “دیتاسنتر” امکان پذیر است اما طراحی و پیاده سازی مرکز داده نیاز به بررسی دقیق تری دارد. فراتر از مسائل اساسی هزینه و مالیات، محل موردنظر برای دیتاسنتر براساس بسیاری از معیارها از جمله موقعیت جغرافیایی، آب و هوا و لرزه‌خیز بودن، دسترسی به جاده‌ها و فرودگاه‌ها، دسترسی به انرژی و ارتباطات از راه دور و حتی محیط سیاسی حاکم؛ انتخاب می شود. بعد از ایمن‌سازی مکان، معماری دیتاسنتر را می‌توان با توجه به زیرساخت های مکانیکی و الکتریکی، همچنین ترکیب تجهیزات IT طراحی کرد.

 

 

دیتاسنتر (Data Center)

دیتاسنتر (Data Center) یا مرکز داده به مکانی گفته می‌شود که گروه عظیمی از سرورهای کامپیوتری و تجهیزات شبکه‌ با استفاده از امکانات زیرساختی و ارتباطی برای رایانش و میزبانی مجموعه‌ بزرگی از داده‌ها، گرد هم آمده‌ باشند. به بیان دیگر، دیتاسنتر محل استقرار تعداد زیادی از سرورهای کامپیوتری است که در کنار یکدیگر و بدون وقفه، امور مربوط به رایانش، ذخیره‌سازی و انتقال داده‌ها را انجام می‌دهند.

ساختمان اغلب این مراکز، دارای سیستم‌های امنیتی پیشرفته، سیستم تهویه، اطفاء حریق و سیستم توزیع برق است که به سامانه برق اضطراری (UPS و دیزل ژنراتور) مجهز ‌شده‌اند. پیاده‌سازی یک دیتاسنتر، عموما بر پایه شبکه‌ عظیمی از منابع پردازشی و ذخیره‌سازی صورت می‌پذیرد که با کمک یک زیرساخت ارتباطی قدرتمند، امکان ارایه سرویس‌های اینترانتی (محلی و داخل سازمانی) یا اینترنتی انتقال داده را در مقیاس‌های کوچک و بزرگ فراهم می‌کند.

اهمیت دیتاسنترها برای سازمان‌ها و کسب و کارها

در دهه‌های اخیر با کاهش قیمت تجهیزات کامپیوتری و امکان دسترسی آسان و فراگیر به اینترنت پرسرعت و همچنین وابستگی روز افزون کسب و کارها به فناوری اطلاعات، تقاضا برای خدمات دیتاسنتر‌ بسیار افزایش یافته است. در حال حاضر، دیتاسنترها نقش کلیدی و بسیاری مهمی را در حوزه اقتصاد دیجیتال ایفا می‌کنند و پشتیبانی طیف عظیمی از فعالیت‌های مهم دولت‌ها، جامعه و کسب و کارها را بر عهده دارند.

حجم فعالیت بعضی از سرویس‌های اینترنتی تا حدی وسیع است که در برخی مواقع حتی تا ۱۰ سرور کامپیوتری نیز جوابگوی نیازهای آنها نیستند. در چنین شرایطی، تنها شبکه عظیمی از صدها و حتی هزاران سرور کامپیوتری قادر خواهند بود تا از عهده تامین نیازهای این سرویس‌ها برای ذخیره‌سازی، رایانش و انتقال داده‌ها بربیایند. از دیدگاه سازمانی در فناوری اطلاعات، دیتاسنترها بستر لازم را برای پیاده‌سازی و اجرای بدون وقفه برنامه‌های کاربردی سازمان‌ها و فعالیت آنها فراهم می‌کنند.

مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)، برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP)، پست الکترونیک، ذخیره‌سازی، تهیه نسخه پشتیبان و اشتراک فایل‌ها، کلان داده، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، خدمات ارتباطی درون سازمانی، انتقال، پردازش و رایانش بدون وقفه داده‌های عظیم، از جمله رایج‌ترین کاربردهای دیتاسنتر در سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و شرکت‌های گوناگون می‌باشند.

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، مایکروسافت و آمازون، با تاسیس مراکز داده در نقاط مختلف جهان همواره در تلاشند تا زیرساخت‌های لازم را برای پاسخگویی به نیازهای متفاوت جامعه بین‌المللی در مناطق مختلف دنیا فراهم کنند.

اصلی‌ترین اجزا تشکیل دهنده دیتاسنتر

دیتاسنترها از اجزا مختلفی مانند روترها (Routers)، سوییچ‌های شبکه (Network Switches)، دیوارهای آتش (Firewalls)، سیستم‌های امنیتی، سیستم‌های ذخیره‌سازی (Storage Systems)، سرورها (Servers)، رَک‌ها (Racks)، کابل‌ها و سیستم‌های کنترل و مدیریت ارایه سرویس تشکیل شده‌اند.

معمولا نحوه طراحی محوطه اصلی (فضای سفید) دیتاسنترها به اینگونه است که سرورهای کامپیوتری به صورت طبقه به طبقه داخل کابینت و رک‌هایی (Rack) قرار گرفته‌اند و با کابل‌کشی اصولی و رعایت استانداردهای لازم، در ردیف‌هایی (Row) منظم کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. از آنجایی که ذخیره‌سازی و مدیریت نرم‌افزارها و داده‌های حیاطی بسیاری از سازمان‌ها بر عهده این سرورهای کامپیوتری است، امنیت، کارآمدی، پایداری و همگام‌سازی مداوم یک دیتاسنتر با پیشرفت‌های روز دنیا بسیار حائز اهمیت است.

از این رو، بکارگیری جدیدترین سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای امنیتی و به‌روزرسانی مدام آنها از اهمیت ویژه‌ای در مراکز داده برخوردار است. در واقع، زیرساخت ارتباطی و شبکه قدرتمند، سیستم‌های ذخیره‌سازی، منابع پردازشی و رایانشی، مهمترین اجزاء هر دیتاسنتر را تشکیل می‌دهند.

 

ویژگی‌های یک دیتاسنتر مدرن

مدرن‌ترین و بهترین دیتاسنترها با مدیریت بهینه فضا و ظرفیت‌ها، حداکثر استفاده را از فضای فیزیکی خود می‌برند و در عین حال قدرتمندترین توان پردازشی، ذخیره‌سازی و پیاده‌سازی شبکه را با استفاده از تکنولوژی مجازی‌سازی ممکن سازند. دیتاسنترهای مدرن دارای زیرساخت منعطفی بوده و همواره سعی می‌کنند تا خود را با رشد سریع تکنولوژی‌ها همگام ‌نمایند تا امکان ارتقاء ساده و بدون دردسر سرویس‌ها در سریعترین زمان ممکن فراهم شود. در واقع این مراکز باید آمادگی داشته باشند تا جوابگوی ظرفیت‌ها و کارکردهای مورد نیاز در آینده نیز باشند.

یک دیتاسنتر مدرن با پیاده‌سازی صحیح سیستم سرمایشی و سیستم توزیع برق، به میزان قابل ملاحظه‌ای، زمینه کاهش هزینه‌ها و مصرف انرژی را فراهم می‌نمایند. به عنوان نمونه، بکارگیری استانداردها و راهکارهایی مانند راهکار راهروی سرد (Cold Aisle) و راهروی گرم (Hot Aisle)، میزان مصرف انرژی را تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد و کارآمدی سیستم سرمایشی را دوچندان می‌کند.

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی مدرن‌ترین دیتاسنترها از دستورالعمل‌ها و فرایندهایی پیروی می‌کنند‌ که با دقت و به بهترین شکل ممکن در قالب مستندات تهیه، تدوین و تنظیم شده‌اند. این مراکز با ایجاد سالن ناک (NOC) یا مرکز عملیات شبکه، به صورت بدون وقفه بر فعالیت‌ها، لایه‎‌های امنیتی و سطوح دسترسی‌ نظارت نموده، و کیفیت و امنیت حداکثری سرویس را تضمین و بر پایداری آن نظارت می‌کنند.

ساختمان‌ دیتاسنترهای مدرن بسیار مقاوم و پیشرفته احداث شده‌اند و محدوده فیزیکی آنها توسط به‌روزترین سیستم‌های امنیتی محافظت می‌شود. سیستم‌های احراز هویت بیومتریک مانند تشخیص اثر انگشت و اسکن عنبیه چشم، نظارت شبانه‌روزی با استفاده از دوربین‌های مدار بسته (CCTV) و همچنین کنترل دقیق دسترسی‌ها، ورود و خروج‌ها با کمک کارت‌های هوشمند، از جمله مهمترین این موارد هستند.

انواع دیتاسنترها

دیتاسنترها بر حسب تکنولوژی‌های مورد استفاده، هویت صاحبان، کاربرد و هزینه‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در این قسمت سعی می‌کنیم تا به ترتیبی کوتاه و در قالب راهنمایی ساده، به معرفی انواع متفاوت دیتاسنترها بپردازیم، از مدل‌های سنتی و گران‌قیمت گرفته تا انواع جدیدتر و ارزان‌تر، هر چند که ممکن است در برخی موارد میان این دسته‌بندی‌ها و ارایه‌کنندگان سرویس، همپوشانی وجود داشته باشد.

دیتاسنترهای سازمانی (Enterprise Data Centers)

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی اکثر ما با دیتاسنترهای سازمانی آشنایی داریم. این نوع دیتاسنترها که توسط خود سازمان‌ها پیاده‌سازی و مدیریت می‌شوند، معمولا در محوطه فیزیکی و ساختمان اصلی سازمان ایجاد و میزبایی می‌شوند. هنوز هم برخی از سازمان‌ها و شرکت‌ها برای میزبانی داده‌های خود، این نوع دیتاسنترهای سنتی و پر هزینه را مورد استفاده قرار می‌دهند.

دیتاسنترهای مدیریت شده (Managed Services Providers Data Centers)

دیتاسنترهای مدیریت شده را می‌توان به عنوان اولین مدل برون‌سپاری (Outsource) دیتاسنترها معرفی نمود که توسط سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. همانطور که از اسم آنها برمیاید، معمولا توسط یک کمپانی ثالث (سرویس دهنده) مدیریت می‌شوند، هر چند برخی از سرویس‌دهندگان، امکان مدیریت جزیی، یا تمام کارکردهای دیتاسنتر را برای مشتریان فراهم می‌کنند. شرکت‌ها و سازمان به جای صرف هزینه‌های سنگین برای تهیه تجهیزات و منابع زیرساختی، دیتاسنترهای مدیریت شده را از سرویس‌دهندگان اجاره می‌کنند.

 

دیتاسنترهای هم‌مکانی (Colocation Data Centers)

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی در ابتدا بسیاری از سازمان‌ها به برون‌سپاری دیتاسنتر خود ابراز تمایل می‌کردند، اما خواسته اصلی آنها این بود که کارکنان خود آن سازمان‌ها به جای کارکنان شرکت‌های سرویس دهنده، وظیفه نگهداری، مدیریت و کنترل کامل دیتاسنتر برون‌سپاری شده را برعهده بگیرند. همین مسئله، زمینه پیدایش خدمات هم‌مکانی (Colocation) توسط شرکت‌های ارایه کننده خدمات دیتاسنتر را ایجاد نمود.

با استفاده از این خدمات، سازمان‌ها و موسساتی که برای استقرار سرورهای پرقدرت خود به فضایی امن با پشتوانه پهنای باند پرظرفیت نیاز دارند، می‌توانند از خدمات هم مکانی یا خدمات اشتراک فضا در دیتاسنترها استفاده کنند. در این نوع خدمات، امکان اجاره یک تا چند کابینت (Rack) یا حتی قفسه (Cage) در فضای یک دیتاسنتر برای سازمان‌ها میسر می‌شود، و مسئولیت انجام بیشتر وظایف در این فضا بر عهده کارمندان خود سازمان خواهد بود.

دیتاسنترهای یکجا یا عمده (Wholesale Data Centers)

دیتاسنتر یکجا به دیتاسنترهای بسیار بزرگی اشاره دارد که معمولا سرویس‌دهنده فقط محوطه بسیار وسیعی از فضا، انرژی برق و سایر امکانات تاسیساتی را به مشتریان خود اجاره می‌دهد. در اجرای دیتاسنتر اختصاصی اکثر شرکت‌های بزرگ (مانند Facebook و Yahoo) ترجیح می‌دهند تا به جای ساخت دیتاسنتر خود در نقاط مختلف جغرافیایی، از خدمات این نوع دیتاسنترها استفاده و آنها به صورت یکجا اجاره کنند.

دیتاسنترهای یکجا معمولا با عنوان سوییت‌های اختصاصی یا قفسه‌های بزرگ نیز تعریف می‌شوند. ممکن است ارایه‌کننده این نوع دیتاسنترها، مسئولیت نگهداری و مدیریت سیستم‌های تاسیساتی، مکانیکی و یا خود دیتاسنتر را به نمایندگی از مشتری برعهده بگیرد.

دیتاسنترهای ابری (Cloud Data Centers)

اما شاید ارزان‌ترین نوع دیتاسنترها، دیتاسنترهای ابری باشند که در سال‌های اخیر با محبوبیت بسیار گسترده‌ای مواجه شده‌اند. در گذشته‌ای نه چندان دور، سازمان و کسب و کارها باید مابین ساخت یک دیتاسنتر اختصاصی در محل ساختمان خود یا دریافت دیتاسنتر مدیریت شده از شرکای تجاری خود، یک گزینه را انتخاب می‌کردند.

با ظهور فناوری رایانش ابری و ارایه خدمات زیرساختی به عنوان سرویس (IaaS – Infrastructure as a Service)، این امکان برای سازمان‌ها و کسب و کارها فراهم شد تا به صورت کاملا Self-Service و تنها با چند کلیک ساده موس، دیتاسنتر اختصاصی مجازی خود را بر بستر ابری طراحی و در کوتاهترین زمان ممکن راه‌اندازی کنند.

دیتاسنتر ابری، امکان بهره‌برداری از قدرت گروه عظیمی از سرورهای کامپیوتری، منابع پردازشی و ذخیره‌سازی را در شبکه‌ای خصوصی (Private Cloud)، شبکه‌ای عمومی (Public Cloud) و یا ترکیبی از این دو برای شرکت‌ها و سازمان‌ها فراهم می‌کند. تحقیقات بین‌المللی نشان می‌دهد که آمار مهاجرت سازمان‌ها به زیرساخت ابری و استفاده ترکیبی (Hybrid) از فناوری رایانش ابری (استفاده همزمان از ابر اختصاصی و ابر عمومی) در چند سال اخیر به شدت افزایش یافته است.

 

 

مهم ترین مراحل راه اندازی دیتا سنتر و مشاوره طراحی مراکز داده

 انتخاب مکان مناسب

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی انتخاب یک مکان که برای ایجاد و طراحی دیتا سنتر (مراکز داده) مناسب باشد  از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. قبل از هر چیزی باید عواملی مانند زیر ساخت ها و … را در نظر بگیرید و  از جهت های مختلفی مانند محل قرا گیری کابل ها، اتصالات و … بررسی کرده و اتاق مجزای دیتا سنتر را مشخص نمایید. از مهم ترین ویژگی های این اتاق دارا بودن امنتیت بالا  و ابعاد مناسب باشد. از موارد مورد نیاز اتاق data center دارا بودن سیستم تهویه ی مناسب برای جلوگیری از صدمه دیدن تجهیزات ( مانند ایجاد آتش سوزی بر اثر گرمای زیاد) و … می باشد.

بررسی و سفارش تجهیزات

پس از این که تجهیزات مورد نیاز را برای راه اندازی و طراحی دیتا سنتر (مرکز داده) مورد بررسی قرار دادید باید آن ها را سفارش دهید. رایج و مهم ترین وسایل مورد نیاز جهت ایجاد و طراحی دیتا سنتر شامل تجهیزات فعال و غیر فعال شبکه همانند روتر، سوئیچ شبکه، مودم، کاب و … می باشد. در اجرای دیتاسنتر اختصاصی با توجه به گران قیمت بودن تمامی این تجهیزات بهتر است در وهله اول تمام تجهیزات مورد نیاز را مورد بررسی قرار دهید تا در خرید و تهیه آن ها اشتباهی صورت نگیرد.

در ارتباط با خرید تجهیزات مورد نیاز جهت طراحی و راه اندازی دیتا سنتر (مراکز داده) به این نکته توجه کنید که خرید تجهیزات محدود به تجهیزات سخت افزاری نمی شود و باید تمام نرم افزار های مورد نیاز نیز خریداری شوند.

کابل کشی

مرحله سوم مرحله کابل کشی مرکز داده می باشد که باید به صورت کاملا هوشمندانه صورت بگیرد. کابل کشی data center باید با کمک گرفتن از نیروهای متخصص در این زمینه انجام شود که بسیار دقیق و کامل تر از هر کسی محل درست قرار گیری تجهیزاتی مانند سوییچ، روتز و … را می دانند. جهت بهینه سازی دیتا سنتر (مرکز داده) در این مرحله باید با استفاده از متد ها و استاندارد هایی که در این زمینه وجود دارد کابل کشی را انجام داد به عنوان مثال برای مسیر های کوتاه تری که در data center وجود دارد بهتر است از کابل های فیبر نوری استفاده شود. بهینه سازی دیتا سنتر باید توسط افراد متخصص انجام شود.

 

نصب تجهیزات خریداری شده

بعد از نصب تجهیزات باید در ارتباط با دستگاه های جدید اطلاعات خود را افزایش دهید تا در مواقع ضروری به مشکل برخورد نکنید.

انتخاب و خرید نرم افزار

هنگام خرید نرم افزار مورد نیاز جهت طراحی و راه اندازی دیتا سنتر (مراکز داده) حتما از یک متخصص در این زمینه مشاوره بگیرید زیرا خرید نرم افزار نیز به دانش تخصصی خود احتیاج دارد. به عنوان مثال شما باید تشخیص دهید که چه ویندوزی را باید خریداری نمایید.

پیکربندی تجهیزات

تمامی تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری خریداری شده بعد از نصب باید توسط یک متخصص در این زمینه کانفیگ شوند.

مدیریت مراکز داده

بعد از اتمام شدن مراحل به وجود آوردن مراکز داده باید سطح اطلاعات خود را  در ارتباط با تجهیزات به روز شده و روش کار آن ها … ارتقاء دهید.

 مستند سازی

در این مرحله باید از تمام تجهیزات خریداری شده برای راه اندازی و طراحی دیتا سنتر مستند تهیه کرده و به امور مالی ارائه کنید.

توسعه دادن شبکه

سرعتی که در data center مورد نیاز است باید از ابتدا مشخص شود و این کار توسطه تیم محاسبه، ذخیره سازی و … انجام خواهد شد.

 

انواع دیتا سنتر Tier

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی دیتا سنتر ها را بر اساس معیار های  مختلفی دسته بندی می  کنند که مهم ترین آن ها تجهیزات مورد استفاده قرار گرفته شده، زیرساخت ها و میزان افزونگی می باشم که tier نام دارد. به بیان کاملا ساده و قابل فهم هر چقدر میزان tier در سطح بالاتری قرار بگیرد اطمینان عملکرد data center نیز افزایش پیدا خواهد کرد و به طور قطع هزینه راه اندازی و ایجاد چنین مراکز داده ای نیز بالا تر خواهد بود.

در چنین دیتا سنتری از تمام اطلاعات بکاپ وجود دارد و برای به وجود آمدن هر مشکل و اختلالی یک پشتیبان نیز در نظر گرفته می شود به عنوان مثال برای  جلوگیری از ایجاد مشکل در صورت قطح شدن جریان برق از دو دستگاه تامین کننده استفاه می شود.

Tier1: یک مرکز داده معمولی به حساب می آید و خرید تجهیزات محدود به نیاز  است. در این نوع مرکز داده هیچ گونه پشتیبانی وجود ندارد.

Tier2: در نوع دیتا سنتر با در نظر گرفتن مقدار کمی افزونگی مرکز داده را به وجود می آورند.  در این نوع مرکز داده به کار گرفتن UPS و ژنراتور از ملزومات می باشد. ایجاد duplication در این مرکز داده دیتا نیست.

Tier3: در این نوع علاوه بر مواردی که در نوع قبل اضافه شده مسیر های برق بیشتری برای افزایش اطمینان مورد استفاده قرار گرفته میشود و چندین Cooling نیز در نظر گرفته و میزان افزونگی نیز به نسبت نوع قبلی بیشتر است.

Tier4: هر موردی  که در  مرکز داده وجود داشته باشد دارای پشتیبان است و از مهم ترین ویژگی های آن میتوان به ممکن بودن تعمیر تجهیزات و تعویض آن ها اشاره نمود. در این نوع مرکز داده از چندین مسیر جریان برق استفاده شده و تعداد Cooling وجود دارد. تعمیر و تعویض تجهیزتی ک با مشکل برخورد کنند بدون ایجاد وقفه در کار مرکز داده امکان پذیر میباشد. در چنین مرکز داده هایی برای تجهیزاتی مانند UPS و ژنراتور نیز پشتیبان های خاص خود را در نظر میگیرند.

برترین دیتا سنتر های دنیا

مایکروسافت

Data Center شیکاگو مایکروسافت یکی از بزرگترین Data Center های دنیا با ۶۵ هزار متر مربع، میزبان حدود یک میلیون سرور است. که در واحدهای ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ تائی دسته بندی شده اند.

گوگل

گوگل هیچگاه رسماً تعداد سرورهای خود را اعلام نکرده است . اما میگویند این شرکت صاحب بیش از ۹۰۰ هزار سرور است. حتی عجیب نیست اگر گوگل را با ۱۳ مرکز داده در سراسر دنیا مالک بزرگترینData Center جهان نامید.

نکات طراحی دیتاسنتر

محل احداث دیتا سنتر روی گسل نباشد که با مراجعه به استاندارد ملی زمین شناسی قابل تعیین میباشد. ایجاد اتاقک جدا برای باطری های اسیدی ups و اینکه هوای این اتاق کامل عوض شود و فقط به چرخیدن هوا تمرکز نکنیم. زیرا باطری های flooded cell هیدروژن تولید میکنند و این موضوع خطرناک است.

از نگهداری ups های بیشتر از 100kva در داخل computer room جلوگیری بعمل آید. عدم عبور لوله اب و فاضلاب از اطراف دیتاسنتر، درنظر گرفتن ارتقاع  حداقل 2/6 متر از کف تا سقف، برق تجهیزات روشنایی از برق تجهیزات شبکه جدا باشد. رک ها حتما روی شاسی سوار شوند. رنگ رک آنتی استاتیک و ضدخش انتخاب گردد. در هنگام خرید رک تحمل وزن تجهیرات در نظر گرفته شود. فاصله بین رک تا اولین مانع روی سقف حداقل 46 سانتی متر میباشد.

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی جلوی رک ها حداقل 100 سانتی متر و پشت رک ها 80 سانتی متر فضای خالی وجود داشته باشد. استفاده از دستگاه های کنترل رطوبت هوا واینکه رطوبت محیط بین 40 تا 55 درصد در نوسان باشد. از بین سیستم های سرمایشی یکی از مدل های in-room یا in-row و یا in-rack بایستی انتخاب شوند. اولی سرمایش از کف بوده و رک ها بهم میچسبند.در مدل in-rack فقط داخل رک خنک میشود و نیازی به درب توری رک نداریم

استفاده از تجهیزات تهویه هوا موسوم به ventilation air در بخش NOC برای ورود هوای تازه، در هنگام قرار داد رک ها روبروی هم و تشکیل راهروی گرم و سرد، عرض راهرو 120 سانتی متر حداقل باشد. نصب دو pdu در داخل هر رک روی pdu ها دکمه on و off نباشد تا براحتی برق تجهیزات قطع نگردد.

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی استفاده از پریز برق کف خواب، استفاده از ژنراتورهای دیزلی بجای گازی بعنوان برق اضطراری دیتاسنتر، ایجاد چاه ارت برای گرفتن ولتاژهای زیاد روی تجهیزات و انتقال به چاه ارت، استفاده از چندین چاه ارت برای صاعقه، واحد آی تی و تجهیزات برق و تابلو برق، استفاده از تجهیزات fm200 برای اطفای حریق. گاز fm200 گازی غیر سمی بوده وبخوبی داخل تجهیزات نفوذ کرده و حریق را بسرعت کنترل نموده و از خود پسماندی بجای نمیگذارد

در صورت استفاده از سیستمهای اطفا حریق مبتنی بر آب یا sprinkler حتما pre action  از نوعباشند یعنی تا قبل از وقوع حریق درون لوله های ان اب به جریان نیفتد. تعبیه drain در کف دیتاسنتر و طراحی کف دیتاسنتر بصورت شیب دار بسمت drain تا اگر آب جمع شود توسط drainer اب پمپ شود و خارج شود

استفاده از فضای مجزا برای سرویس های دیتا از isp ها و لینک های مخابراتی که  entrance room نام دارد. تجهیرات service provider ها اینجا قرار میگیرندف تعیین اصولی ناحیه MDA یا main distribution area که جایی ست که core router  و core  سوئیچ ها اینجا قرار میگیرند و نقطه مرکزی توزیع کابل کشی میباشد MDA  را معمولا در وسط computer room قرار میدهیم.

قرار دادن سرورها در فضای eda یا equipment distribution area ، تعیین اصولی hda یا horizontal distribution area که در ان سوئیچ های lan,san  و kvm سوئیچ ها در آن قرار میگیرند. اگر دیتاسنتر کوچک است   mda  نقش hda را بازی میکند hda .واسطی است بین mda  و eda

پارامترهای عملیاتی دما و رطوبت دیتاسنتر

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، دما و رطوبت دیتاسنتر میبایست دائما در حال کنترل شدن باشد. دما و رطوبت مطلوب برای اطاق کامپیوتر به شرح زیر است: دمای خشک: ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد حداکثر دمای نقطه شبنم: ۲۱ درجه سانتی گراد رطوبت نسبی : ۴۰% تا ۵۵% حداکثر تغییرات دما در یک ساعت: ۵ درجه سانتی گراد تعریف دمای خشک (DBT) : درجه حرارتی است که ما با یک دماسنج استاندارد اندازه گیری می کنیم بطوری که هیچ گونه آبی و رطوبتی بر روی سطح آن نباشد.

بطور معمول وقتی مردم درجه حرارت هوا را می گویند در حقیقت به Dry-Bulb اشاره میکنند. چندین مقیاس اندازه گیری بطور معمول برای این دما استفاده می شود، در سیستم Inch-Pound در اتمسفر استاندارد نقطه انجماد آب بر مبنای درجه حرارت فارنهایت ۳۲ درجه می باشد و همچنین درجه حرارت نقطه جوش آب برابر با ۲۱۲ درجه میباشد.

در سیستم بین المللی SI در اتمسفر استاندارد نقطه انجماد آب بر مبنای درجه حرارت سیلیسیوس ۰ درجه می باشد و همچنین درجه حرارت نقطه جوش آب برابر با ۱۰۰ درجه می باشد. در اجرای دیتاسنتر اختصاصی تعریف دمای نقطه شبنم Dew Point: نشان دهنده ی دمایی است که آب موجود در هوای مرزوب شروع به تقطیر می کند. وقتی هوا سرد می شود، رطوبت نسبی افزایش پیدا می کند تا زمانی که به اشباع برسد و تقطیر صورت گیرد.

در واقع تقطیر بر روی سطحی صورت می گیرد که دمایش پایین تر از دمای نقطه شبنم باشد. دستگاه رطوبت ساز یا خشک کن هوا بستگی به موقعیت جغرافیایی دیتاسنتر باید در کنار هوا ساز پیشبینی شود. مثلا در بندرعباس نیاز به خشک کن و در اصفهان یا یزد نیاز به رطوبت ساز برای سیستم تهویه داریم.

در اکثر هواساز ها این سیستم پیشبینی گردیده است و این قابلیت وجود دارد که به صورت خودکار رطوبت به میزان قابل قبول در استاندارد تنظیم گردد. اندازه گیری دمای محیط زمانی باید انجام شود که تمامی تجهیزات نصب شده در مرکز داده عملیاتی باشند. در اجرای دیتاسنتر اختصاصی اندازه گیری دما از فاصله ی ۱٫۵ متری از سطح کف و در هر ۳ تا ۶ متر، در وسط راهروی سرد اطاق کامپیوتر انجام میگیرد. اندازه گیری دما حتما باید در نقاط مختلف اتاق در جایی که منفذ هوا وجود دارد انجام گیرد.

 

 

خدمات دیتاسنتر ها

خرید سرور اختصاصی

در اختیار گرفتن یک سرور با تجهیزات و امکانات مشخص و به صورت کاملا اختصاصی. در واقع بدون پرداخت   هزینه زیادی برای خرید سرور و نگهداری از آن، سرور مورد نظر را به مدت دلخواه از یک شرکت دیگر اجاره می‌کنید. در حالی که تمام منابع و دسترسی به سرور منتخب خود را به صورت انحصاری در اختیار خواهید داشت.

خرید سرور مجازی

با خرید سرور مجازی یا  VPS از دیتاسنتر شما یک قسمت فرضی از سرور اختصاصی اولیه و مقادیر معینی منابع اختصاصی از آن را در اختیار خواهید داشت. تفاوت اصلی آن با سرور اختصاصی در محدودیت و کمتر بودن منابع در دسترس و بالطبع هزینه‌ی کمتر نسبت به سرور اختصاصی است.

نصب و راه اندازی سرویس‌های تحت شبکه

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، نصب و راه‌اندازی سرویس‌های تحت شبکه مثل نرم افزارهای مالی و سیستم ویپ باید بعد از راه‌اندازی دیتاسنتر اجرا شود. در دنیای امروزی با توجه به حجم عظیم داده‌ها، سایت‌های اینترنتی، اطلاعات و سرورها، مدیریت دیتاسنترها و تجهیزات ذخیره سازی اهمیت ویژه ای دارد.

به همین دلیل طراحی، پیاده سازی، کنترل، مدیریت و نگهداری این تجهیزات به یک چالش اساسی برای هر سازمان و شرکتی تبدیل شده است. از این رو طراحی و راه اندازی دیتاسنتر با هدف تمرکز سرورهای شبکه و استفاده از منابع مشترک نگهداری، از عوامل مهم و تاثیرگذار در پیشبرد کاری هر سازمانی تلقی می‌گردد.

شبکه سرور اختصاصی چگونه است؟

پس از قرار گرفتن سرور در یک دیتا سنتر، باید شبکه این سرور را نیز متصل کنید. در بیشتر انواع سرور ها کارت های شبکه وجود دارد. این کارت ها عموما 4 پورت شبکه دارند. برای اضافه کردن پورت های شبکه یا استفاده از شبکه فیبر نوری باید کارت شبکه های خاصی را قبل از قرار دادن سرور در دیتاسنتر، به سرور اضافه کنید. البته بعدا نیز امکان اضافه کردن نیز هست که با سختی بیشتری این کار انجام میشود.

در دیتاسنتر ها همیشه یک کابل برای شبکه و دسترسی به اینترنت به سرور اختصاصی شما متصل می شود. یک سر کابل به سرور اختصاصی شما متصل است، و سر دیگر آن به یک سوئیچ Switch متصل است. سوئیچ ها به نوعی یک شبکه داخلی در دیتاسنتر ایجاد می کنند و تعداد زیادی سرور دیگر به سوئیچ Switch ها متصل هستند.

سپس سوئیچ Switch ها به روتر Router ها متصل هستند. روتر ها وظیفه مسیر یابی و اتصال نهایی سرور را به اینترنت به عهده دارند. تنظیمات IP و اتصال به اینترنت جهانی و آدرس دهی و مسیر دهی در دنیای اینترنت به عهده روتر ها است.

دیواره آتش شبکه

در بیشتر دیتاسنتر ها برای امنیت شبکه و جلوگیری از حملات و مشکلات از دیواره های آتش Firewall ها استفاده می کنند. دیواره های آتش انواع مختلفی دارند و هر دیتاسنتری ممکن است بنا به دلایل مختلفی از یک مدل خاص استفاده کند. اتصال تجهیزات و پیکربندی آنها بسیار پیچیده است و هر دیتاسنتری طراحی خاصی برای شبکه خودش دارد و شما به عنوان یک کاربر که در این دیتاسنتر از خدمات Colocation یا سرور اختصاصی بهره می برد ارتباطی ندارد و هیچ کدام از آنها را نمیبینید.

چه سرور اختصاصی دیتاسنتر را اجاره کرده باشید، چه از خدمات Coloction استفاده کرده باشید، برای دسترسی به سرور اختصاصی فقط یک آدرس IP اینترنتی به شما داده می شود که از طریق آن به سرور خود دسترسی دارید و با هیچ کدام از تجهیزات شبکه کاری نخواهید داشت.

فقط در صورتی به تجهیزات شبکه دسترسی دارید که این تجهیزات متعلق ب خود شما بوده و طی قراردادی برای خدمات Colocation جداگانه برای آن ها در دیتاسنتر قرار گرفته اند. هزینه هایی که بابت خدمات شبکه ارائه میشود، فقط مربوط به هزینه های ترافیک و پهنای باند است.

سیستم عامل سرور اختصاصی

قبل از خرید سرور اختصاصی باید مشخص کرده باشید که چه سیستم عاملی باید برو روی سرور نصب شود. این سیستم عامل بر اساس نیاز و پروژه شما مشخص می شود. تقریبا هر نوع سیستم عامل دلخواهی را می توانید بر روی سرور خود نصب کنید، ولی باید دقت کنید که از سیستم عامل های مجاز و قانونی استفاده کنید.

برای مثال برخی سیستم عامل ها مانن Kali به صورت اختصاصی برای تست امنیت و نفوذ است. یا اینکه از سیستم عامل های کرک شده استفاده نکنید، چون برخی از دیتاسنتر ها با متوجه شدن این موضوع به صورت خودکار، سرویس شما را قطع میکنند.

در سبد محصولات برخی از شرکت های خدمات دهنده سرور اختصاصی، عناوینی مانند سرور اختصاصی ویندوز یا لینوکس را مشاهده میکنید. این ها سرویس های خاصی نیستند، همان سرور اختصاصی هستند که هنگام تحویل با سیستم عامل مشخص شده ارائه میشوند. البته نکته اینجاست که سعی شده برای هر سرور سیستم عامل هایی انتخاب شوند که بیشترین سازگاری و همخوانی را داشته باشند.

 

 

 

موقعیت جغرافیای سرور اختصاصی

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، تعیین موقعیت جغرافیایی دیتاسنتر برای سرور اختصاصی بسیار مهم است. این که سرور اختصاصی در ایران باشد یا خارج از ایران کاملا به نیاز پروژه و شرایط استفاده شما بستگی دارد.

۵ تاثیر استانداردسازی دیتاسنتر

 مقیاس پذیری ساده تر

مقیاس و ظرفیتی که دیتاسنتر شما، امروز ب آن نیاز دارد، مطمئنا با چیزی که طی ۵ یا ۷  سال آینده ب آن نیاز دارید، متفاوت است. به همین دلیل است که برنامه ریزی برای آن و پیش بینی آن چه که در آینده جهت مفید و کاربردی بودن نیاز دارد، بسیار مشکل است.

استانداردسازی دیتاسنتر، امکان پیکربندی بهینه فضا را فراهم میکند و این اطمینان را به وجود می آورد که میتوان زیرساخت های مورد نیاز جهت تغییر مقیاس در آینده را بدون نیاز به پرداخت هزینه های زیاد و یا گسترش مراکز داده، ایجاد نمود. با تغییر الزامات تکنولوژی، میتوان “بلوک های ساختمانی” مازاد را بدون نیاز ب مهندسی مجدد کل سیستم و یا فضا ایجاد نمود.

نیاز کمتر به منابع انسانی

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، زمانی که یک مرکز داده ب صورت استاندارد، اجرا و پیاده سازی شود، نیاز کمتری ب زمان برای آموزش و عیب یابی دارد. همه ی امور ب صورت یکسان انجام میشود، شناخت عملکرد تجهیزات، آسان تر می شود و همچنین جهت نگهداری سخت افزارها، مهارت کمتری نیاز است. همه این ها ب این دلیل است که عملکرد سیستم ها و اجزا آن ها، مشابه هم می باشند و ب یک روش مشابه، پاسخ میدهند.

به جای صرف ساعت ها زمان جهت عیب یابی و حل یک مشکل جدید، مدیران دیتاسنترها میتوانند منابع بیشتری که توسط زیرساخت ها پشتیبانی میشود را ب لایه های IT اختصاص دهند (کار حقیقی که توسط تجهیزات IT انجام می شود.) استانداردسازی دیتاسنتر

تعمیرات-نگهداری ساده

در صورتی که دیتاسنتر شما متشکل از خدمات و محصولات مراکز و فروشنده های دیگر باشد، میدانید که مدیریت patchها، ب روز رسانی و نگهداری کلی چقدر مشکل است.

با استانداردسازی سخت افزارهای مراکز داده، شما با قسمت های مشترک، تکنولوژی مشترک و رویکردهای به روز رسانی مشترک سرو کار خواهید داشت. همه موارد گفته شده باعث نگهداری ساده تر و سریع تر می شود و در نهایت منجر ب صرفه جویی در زمان، منابع و هزینه ها میگردد.

احتمال خرابی کمتر

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، خطای انسانی، دلیل اصلی بروز مشکل در دیتاسنتر می باشد که با کاهش آن، فرصت های بیشتری برای بهبود در دسترس بودن را ارائه می دهد. اشتباهات همیشه و همه جا رخ می دهند، از اشتباهات تولید گرفته تا تشخیص نادرست یک مشکل.

با استانداردسازی فرایندها و سیستم های دیتاسنتر، تکنسین ها با اسناد، اصول تعمیرات و نگهداری ب خوبی آشنا شده و در نتیجه خطاهای ناشی از عدم آگاهی و دانش، کاهش می یابد. در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، اشتباهاتی نظیر تایپ یک command اشتباه، چرخاندن اشتباه سوییچ یا کشیدن یک کابل اشتباه به صورت قابل توجهی کاهش مییاید.

استانداردسازی مراکز داده دیتاسنتر، این امکان را ب شما می دهد که پس از بروز خطای انسانی در سیستم، زمان کمتری را برای برگرداندن آن سپری کنید. در صورتی که به هنگام بروز خرابی، اجزا استاندارد ب سرعت جایگزین شوند، صرف نظر از دلیل آن، اختلال در بیزینس ب حداقل میرسد.

 

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی در صورت استانداردسازی دیتاسنتر، پیکربندی و استفاده از آن نیز سریع تر اتفاق می افتد و همچنین تعداد تجهیزات کمتری جهت نصب، نیاز خواهد بود. در صورت نیاز به جابجایی، افزودن، تغییر و یا هر پیکربندی مجدد دیگر، اجزا modular را به راحتی می توان حذف کرد، دوباره مرتب نمود و مجددا کانکت کرد.

دیتاسنترها چگونه کار می‌کنند؟

همانطور که گفته شد، دیتاسنتر از مجموعه‌ سرورهای کامپیوتری تشکیل شده است که داده‌ها را از طریق ارتباطات شبکه‌ داخلی یا اینترنتی ارسال، دریافت و پردازش می‌کنند. برای درک بهتر چگونگی کارکرد این مراکز، سرورها را در پشت مجموعه‌ای از لایه‌ها تصور کنید که در پایین‌ترین این لایه‌ها، داده‌ها قرار گرفته باشند.

در اجرای دیتاسنتر اختصاصی هنگامی که شما یک آدرس اینترنتی را در مرورگر خود تایپ می‌کنید، درخواستی برای سرور یا سرورهایی در دیتاسنتر اینترنتی (IDC — Internet Data Center) ارسال می‌شود. در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، این درخواست ابتدا توسط لایه‌های امنیتی دیتاسنتر برای بدافزارها یا هر نوع آلودگی دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

سپس درخواست به سوییچی در لایه دسترسی (Access Layer) ارسال می‌شود. سوییچ درخواست را به سمت وب سرور فیزیکی یا مجازی در لایه داخلی شبکه هدایت می‌کند، که ممکن است برای حفظ پایداری و توانایی مدیریت ترافیک بالا، از طریق تقسیم بار میان خوشه‌ای از سرورها (Server Cluster)، پشت یک Load Balancer قرار داشته باشد.

سرور دیتاسنتر، درخواست را دریافت، پردازش و به سمت سرور بانک اطلاعاتی هدایت می‌کند و برای پاسخ، داده‌های مربوط را از بانک اطلاعاتی در مرکز شبکه مرکز داده فراخوانی می‌کند. در اجرای دیتاسنتر اختصاصی، درخواست پردازش شده با گذر از لایه ذخیره‌سازی شبکه، اطلاعات مورد نیاز را از دیسک‌ها استخراج می‌کند.

سپس با تقسیم پاسخ دریافت شده در قالب بسته‌هایی (packages) برای انتقال آماده می‌شوند. در پایان با انتخاب بهترین و سریعترین مسیر توسط روترها از طریق بسترهای ارتباطی/شبکه‌ای بی‌سیم یا با سیم در قالب یک صفحه وب یا انواع دیگر داده‌ها به مبدا درخواست کننده ارسال می‌شوند. با ما در آی تی سام همراه باشید.